<h1>LOJİSTİK 5 / Tedarik zinciri yönetimi programları</h1>

Tamer Ashraf

Lojistik sektörünün bu kadar popüler olmasında ve tüm sektörlerin içinde en hızlı gelişme oranına sahip olmasında en büyük faktör, 20. asrın son 50 yılında birlikte izlediğimiz, bilgi teknolojilerindeki gelişmelerdir. 

Lojistik yönetiminin temelinde hizmetlerin konsolidasyonu, ölçeklerinin büyütülmesi, optimizasyonu, ölçümlenmesi ve online bilgi akışı yatmaktadır. Bu işlemler de kağıt kalemle yapılamaz. 

Hızlı ve büyük hafıza yapısında bilgisayarlarda çalışabilen, bilgisayar programları ile gerçekleşebilmektedir. İletişimin alt yapısının kurulması, sanal ortamda ülke sınırlarının olmaması, bilgi teknolojilerinin globalleşmeye en büyük katkısıdır. 

Bu sayede lojistik sektörü sınırlar dışına açılmış ve gelişmiştir. Bilgisayarlar ve bilgisayar programları bu gün her iş kolunda kullanılan, evlerimizin içine kadar giren, bazen birlikte yaşadığımız ve fark etmediğimiz, çağımızın en popüler sistemleridir.

Sizlere daha önce bildirdiğim gibi 19 Temmuz 2001 Perşembe gecesi Dedeman otelinde Utikad lojistik komitesinin düzenlediği. UND lojistik çalışma grubunun katılımı ile desteklediği yemekli bir toplantı yaptık. 

Bu toplantıda Selco Sistem Mühendisliği ve Lojistik Danışmanlık Bürosu’ndan Sayın Murat Güventürk bizlere lojistik sektöründe günümüzde kullanılan bilgisayar programları ile ilgili bir sunuş yaptı. 

Sizlere bu sunuşla ilgili görüşlerimi aktaracağım. Arzu eden okuyucular bu sunuşun kopyasını bana e-mail göndererek isteyebilirler. Sektörde kullanılan ancak ülkemizde henüz kullanım olanağı bulunmayan programların da tanıtılmış olması sunuşun ilginç tarafıydı.

Sunuş Selco’nun çok kısa tanıtımı ile başladı. E-ticaretin global gelişmesi yanında bizler de seyirci kalamayıp bir gün kendimizi tamamen internet ortamında iş yapan bir ticari yapı içinde içinde bulacağız. 

Tedarik zinciri yönetiminde bilgisayar programları öncelikle fabrika içi planlamalarda kullanılmış. Daha sonra tedarik zinciri ile ilgili optimizasyon programları hazırlanmış ve kullanılmıştır. E- ekonominin devreye girişi ile bu süreçte kullanılan optimizasyon programları hazırlanmıştır. İleride E-Pazar yerleri ve ticaret matrixleri tedarik zinciri içindeki yerlerini alacaktır.

Günümüz toptancıdan toptancıya yapılan satışın, yani B2B’nin esası şeffaf maliyetlendirme, avantaj yaratan rekabet unsurları, izlenebilirlik, etkili iletişim ve tedarik zincirinin yönetimi’dir. 

Tedarik zinciri yönetiminde de şu konularda bilgisayar programları kullanılmaktadır. 

Talep Planlama

Lojistik Şebeke Tasarımı

Tedarik Zinciri Kontrolü

Satış ve Dağıtım Planlaması

Kaynak Planlaması

Malzeme İhtiyaç Planlaması

Üretim Planlaması

Envanter Planlaması

Dağıtım Yönetimi

Teslim Süresi Yönetimi

İşgücü Planlaması Bu programların bir ERP temeli üzerinde çalışması ve birbirleri ile çalışacak ara yüzlerin hazırlanması gerekmektedir. 

Böylece tedarik zinciri içinde elde edilen tüm bilgilerin ilgili tüm partiler için görünür hale gelmesi, tekrarların önlenmesi sağlanacaktır. 

Doğru bilgiye her yerden ulaşılacak ve operasyonel süreçlerin planlanması, karar alması ve değer yaratılması mümkün olacaktır. Bilgisayar programlarının karar destek araçları olarak sorgulama, istatistiksel analiz, interaktif analiz, simülasyon, planlama, genel yönetim amaçlı kullanılması mümkündür. 

Simülasyonla yapısal analiz, darboğazların görülmesi, kapasite belirlenmesi, yerleşim planlarının ortaya çıkartılması, kaynak çizgileme etkilerinin analizi, üretim kayıplarının görülmesi, tasarım alternatiflerinin değerlendirilmesi yapılabilmektedir. 

İnteraktif analiz programları bize hangi müşterilere hangi hizmetleri vereceğimiz belirtir. Bu hizmetler karşılığında elde edeceğimiz artı değeri arttırmamıza yardımcı olur. 

Dağıtım şebeke tasarımları da dağıtım merkezlerini kurup verimsiz çalıştığını veya yanlış yere yanlış ölçülerle kurmadan önce ne tip depoların nerelerde kurulması gerektiğini planlayan programlardır. 

Bu sayede alternatiflerle oynayıp uygun dağıtım ağı planlanabilmektedir. Envanter programları bir çok işletmede kullanılmaktadır. 

Planlama suretiyle stratejilerin belirlenmesi, maliyetlerin minimize edilmesi, sipariş karşılama oranlarının arttırılması, üretim planlaması yapılması ve müşteri memnuniyetinin arttırılması sağlanmaktadır. 

Depo yönetim sistemleri artan ürün çeşitleri, periyodik değişim sorunu, sıfır hata talepleri, gerçek zamanlı bilgi ihtiyaçları, müşteri baskısı, kısa çevrim süreleri talebi nedenleriyle önemli bir program konusu haline gelmiştir.

Nakliye programları sayesinde bir nakliye ağı içinde maliyetlerin azaltılması, müşteri tatmininin arttırılması, sipariş ve yük konsolidasyonları, aktarma merkezi planlaması, transferlerin optimizasyonu ve masraf analizleri yapılabilmektedir. 

Nakliye programlarının depo yönetimi ile birlikte çalışması ile iş gücü, alt yapı, ulaşım planlaması, ürün gruplaması, cross docking operasyonları planlanabilir. 

Tedarik zinciri yönetim programlarının en enteresanı süreç içindeki her operasyonun çalışma verimini online görebileceğimiz, müşteri beklentisinin baz alınarak operasyon veriminin görülebildiği, risk ve fırsatların canlı izlendiği, performans göstergelerinin monitörde görüldüğü genel bakış programlarıdır. 

Bu sistem sağlam bir ERP programı üzerinde çalışan ve tüm operasyonların online olarak yönetildiği bir çalışma ortamında ulaşılacak son noktadır. 

Dünyada sadece lojistik sektöründe değil tüm sektörlerde gidiş bu yöne doğrudur. Bu trendin alt yapısını kurmaya başlamamız ve seyircisi olmadan oyuncusu olmamız gerekmektedir. 

Bizlere bu konuda yol gösteren, bilgilerini paylaşan Selco yöneticilerine teşekkür ediyorum. 

İleride sektörlerinde olacak gelişmeleri kullanım olanağı haline getirerek bizlerin hizmetine sunmaya devam edeceklerini biliyorum.

Sevgiyle, sağlıkla, mutlulukla kalınız. Yüreğinizden umut, gözlerinizden ışık, dudağınızdan gülüş eksilmesin.